Een populair item op internet, bij overheden en Geo specialisten is ‘Open data’, maar wat is dit eigenlijk, wat doen we ermee en is dit de toekomst ? Om op die vragen antwoord te krijgen heb ik vandaag de workshop ‘De praktijk van de open data’ bijgewoond. De workshop heeft mij een goed beeld gegeven over de mogelijkheden van ‘Open Data’, mijn conclusie is dan ook: ik word ‘Open Data steward’.
Wat is open data ?
Open data is data die vrij gebruikt kan worden, hergebruikt kan worden en opnieuw verspreid kan worden door iedereen .
Een actief of passief data beleid ?
De inleiding van de workshop werd gevormd door een Wob verzoek. Een Wob verzoek is een verzoek tot openbaring van bepaalde overheidsinformatie, welke gericht is aan het overheidsorgaan. Iedereen kan de overheid verzoeken om informatie. De informatie wordt verzameld en binnen 4 weken toegezonden en daarna openbaar gemaakt. De overheid reageert hiermee op de vraag van de klant, een passief data beleid. Dit kost tijd, geld en een verhoogd het risico op fouten.
Het openbaar beschikbaar stellen van overheidsinformatie (open data) voorkomt dit soort vragen, is er wel een vraag dan is de juiste informatie snel bereikbaar. Een actief data beleid is efficiënt, kosten besparend en risico beheersend.
Er zijn al verschillende voorbeelden te vinden van actief data beleid:
• De Digitale Steden Agenda, dit is een bundeling van gemeenten die naar een samenleving streven waarin burgers voor elkaar zorgen;
• Data.overheid.nl, dit is het open data portaal van de Nederlandse overheid;
• Smart city, dit is een interactief platvorm om een slimme stad te ontwikkelen aan de hand van thema’s;
• Ispex.nl, een publiekelijk fijnstof onderzoek;
• Data.duo.nl, verzamelt gegevens over onderwijs en stelt deze beschikbaar.
Wat heeft de gemeente voor data ?
Het begrip basisregistraties is bij iedereen wel bekend (een registratie met daarin gegevens van hoogwaardige kwaliteit die worden gebruikt van de uitvoering van publiekrechtelijke taken). Er zijn twaalf basisregistraties (o.a. BAG, WOZ en BGT). Deze registraties worden beheerd door de gemeente. Daarnaast beschikt de gemeente over grote hoeveelheden interne data. Het combineren van deze data en het open stellen van deze data kan voor een gemeente veel voordelen opleveren in de vorm van kwaliteit, transparantie en participatie. Aandachtspunt is de juridische aansprakelijkheid over het openbaar maken, de kwaliteit en oneerlijke concurrentie.
Hoe gaat het in zijn werk ?
Een actief data beleid is een hele stap binnen een gemeente. De beschikbare data blijft niet intern, maar wordt voor iedereen toegankelijk. Dit betekent anders denken en anders doen. Het is een proces waarbij verbindingen worden gelegd tussen de afdelingen ICT, beleid en uitvoering. ICT zorgt voor een basisinrichting van software en servers, de beleidsmedewerker bepaald welke informatie openbaar gemaakt kan worden (beleidsvraagstukken) en de uitvoering is er voor het beheer en publicatie.
Daar is de ‘Open Data steward’ voor…
De open data dient een plaats in de organisatie te krijgen. Dit is het werk van de ‘Open Data steward’. De ‘Open Data steward’ zet zich maximaal in voor de ontwikkeling van het ‘open data proces’ en voor de stimulering binnen de organisatie. De steward is zowel technisch als beleidsvaardig, legt verbindingen tussen afdelingen, maakt verantwoordelijken enthousiast voor een ‘open overheid’ en motiveert het beschikbaar stellen van informatie en datasets.
